آبیاری قطره ای روشی از آبیاری است که در آن آب با فشار کم بوسیله روزنه ها یا قطره چکان هایی پای گیاه ریخته می شود. این آب از طریق سیستم آبیاری، طراحی و اجرا شده، خارج می شود و به نازل ها (روزنه ها یا قطره چکان ها) می رسد. بعضاً از این روش با عنوان آبیاری موضعی نیز یاد می شود. برای آشنایی با سابقه این روش و مطالعه در مورد آن به مقاله “تاریخچه آبیاری قطره ای” مراجعه فرمایید. بخشی از مطالب عنوان شده در این مقاله با نگاهی به این مطلب نگاشته شده اند.
چرا بیشتر کشاورزان و باغدارها به استفاده از آبیاری قطره ای متمایل می شوند؟ دلیل استقبال روز افزون از این مدل چیست؟ دلایل زیادی در پاسخ به این سوال وجود دارد. در این مطلب سعی شده است به عمده ترین مزیت ها و معایب این روش آبیاری اشاره شود. لطفاً با ما همراه باشید.
راندمان بالا: امروزه آبیاری قطره ای کارآمدترین روش در میان سایر انواع روش های آبیاری محسوب می شود. در این روش آب را دقیقاً در محلی که نیاز دارید مصرف می کنید. میزان آبیاری از حد مورد نیاز بیشتر نمی شود. از رشد علف های هرز که در سایر روش ها اجتناب ناپذیر است جلوگیری می کنید و مهمتر از همه در مصرف آب صرفه جویی می کنید. همچنین می توانید هزینه هایی را که در قبال مصرف کمتر عاید شما می شود پس انداز کنید.
صرفه جویی در مصرف آب: در این باره نیازی به توضیح و تکرار مکررات نیست. لطفاً در مصرف این مهمترین منبع زیستی نهایت دقت و وسواس را به خرج دهید. تلفات و استفاده غلط از منابع آب شیرین در کشاورزی، زراعت و باغداری ما بسیار فراتر از حد بحرانی است. استفاده از یک سیستم آبیاری قطره ای در حد بسیار زیادی تبخیر، تلفات و رواناب را کاهش می دهد.
صرفه جویی در هزینه ها: در آبیاری قطره ای شما آب را مستقیماً به ریشه گیاه می رسانید و با این کار مقدار قابل توجهی در هزینه های خود صرفه جویی می کنید. برآوردها کاهش هزینه ها را از 30% تا 50% در این روش نشان می دهند. در این روش امکان اتوماتیک کردن آبیاری با استفاده از یک تایمر آبیاری و یا کنترلر آبیاری به همراه شیر برقی آب به سادگی امکان پذیر است. هزینه خرید و نصب یک تایمر یا کنترلر آبیاری در مقایسه با استفاده از نیروی انسانی بسیار ناچیز و کاملاً مقرون به صرفه است.
با اجرای صحیح و اصولی یک سیستم آبیاری قطره ای در بازه زمانی 1 تا 2 فصل زراعی می توانید هزینه های خرید لوازم آبیاری و نصب و اجرای آن را پوشش دهید.
بعد از اجرا و استفاده از این سیستم کاهش قابل ملاحظه ای را در صورتحساب های قبوض آب و برق خود مشاهده خواهید کرد. همچنین با یک برنامه ریزی مناسب و انتخاب های صحیح در خرید لوازم آبیاری، اجزای سیستم آبیاری قطره ای شما سال ها دوام آورده قابل استفاده خواهند بود.
تطبیق پذیری مکانی: سیستم های آبیاری قطره ای را تقریباً می توان در هر جایی اجرا کرد. باغ های میوه، تاکستان ها، گلخانه ها و حتی کشت های ردیفی. دامنه های تپه ها و زمین های ناهموار و مکان هایی که امکان آبیاری سطحی یا آبیاری بارانی در آن ها غیر ممکن یا همراه با هزینه های زیاد است. از مهمترین مزایای آبیاری قطره ای همین مورد است که متاسفانه در کشور ما به دلیل عدم اطلاعات کافی مهجور مانده است.

سلامت گیاه و کنترل بیماری ها: آبیاری قطره ای آب را به پای گیاه می رساند و به برگ های آن نمی پاشد. این عمل از رشد و گسترش قارچ ها و بیماری های رایج گیاهان که در اثر رطوبت ایجاد می شوند جلوگیری می کند. مزیت دیگر آن جلوگیری از سوختگی برگ ها با آفتاب در اثر وجود قطرات آب روی آنها است.
تزریق کود در سیستم: در آبیاری قطره ای و با استفاده از یک سیستم تزریق کود امکان رساندن کودهای مورد نیاز گیاهان به سادگی امکان پذیر است. معمولاً در ابتدای سیستم از یک “انژکتور کود” استفاده می شود و در مواقع مورد نیاز کود به سیستم تزریق می شود. این روش از سایر روش های سنتی و قدیمی بسیار به صرفه تر و پربازده تر است.

گرفتگی قطره چکان ها: شاید گرفتگی قطره چکان ها را بتوان مهمترن مشکل آبیاری قطره ای دانست. معمولاً در هر جایی که استفاده از این روش با شکست مواجه شده یا کنار گذاشته شده است، گرفتگی عامل اصلی بوده است. برای جلوگیری از این مشکل 2 راه حل اساسی وجود دارد. یکی توجه به کیفیت آب و استفاده از فیلتر آبیاری برای بالابردن آن و دیگری استفاده از قطره چکان هایی که امکان گرفتگی در آنها کمتر است. برای این منظور می توان از برندهای مطرح و با کیفیت استفاده کرد که تولیداتشان شامل محصولات خودشوینده هم است.